تشخیص و درمان از راه دور 👨‍⚕️ تکامل در پزشکی دیجیتال

در این مقاله می‌خوانیم …

در مقاله “تله مدیسین از مطب به موبایل” می توانید بخوانید که تله‌مدیسین یا پزشکی از راه دور، به مشاوره و ارائه خدمات پزشکی بدون نیاز به حضور فیزیکی پزشک و بیمار می‌پردازد. این روش اغلب شامل مشاوره‌های تلفنی یا تصویری، و نهایتاً تجویز دارو و مشاوره‌های کوتاه مدت است.

اما در این مقاله قصد دارم شما را با تشخیص و درمان از راه دور یا Tele Medical Practice (TMP) آشنایتان کنم.

تشخیص و درمان از راه دور یا به طور اختصار TMP علاوه بر اینکه بیمار برای گرفتن مشاوره پزشکی نیاز به حضور فیزیکی در بیمارستان یا مطب پزشک را ندارد ، برای اقدامات تشخیصی مثل عکس برداری یا CT SCAN ، آزمایش خون و دیگر موارد اقدامات تشخیصی را بدون نیاز به مراجعه به مراکز تشخیصی انجام دهد و همچنین برای تهیه داروهای خود نیازی به مراجعه به داروخانه‌ها و حتی سفارش داروی خود بصورت آنلاین را نخواهد داشت!

چالش‌های تله‌مدیسین و اجتناب از مراجعه حضوری به مراکز تشخیصی

تا قبل از همه‌گیری کرونا چهره پزشکی در دنیا چهره ای به غایت متفاوت بود از آنچه که بعد از همه‌گیری کرونا اتفاق افتاد.
در نظر بگیرید قبل از بروز اپیدمی کرونا شما یک مشکل پزشکی پیدا می‌کردید ، برای مثال دچار درد قفسه سینه می‌شدید، لازم بود که به پزشک مراجعه کنید و اگر شرایط کاملاً اورژانسی باشد به یک مرکز درمانی اورژانس مراجعه کنید که پزشک مربوطه بعد از انجام معاینات بالینی و احتمالاً انجام یک سری اقدامات تشخیصی مثل گرفتن نوار قلب یا انجام اکوکاردیوگرافی به یک سری تشخیص‌هایی در مورد مشکل شما می‌رسید و مطابق با آن تشخیص‌ها اقدامات درمانی صورت می‌گرفت . ولی بعد از همه گیری کرونا این معادلات کلاً بهم ریخت.
به خاطر رعایت پروتکل‌های بهداشتی و ترس از ابتلاء، افراد سعی می‌کردند فاصله اجتماعی را رعایت کنند و تا جای ممکن از مراجعه به مراکز تشخیصی و درمانی اجتناب می‌کردند، این قضیه باعث پیچیده‌تر شدن مشکلات پزشکی شد و افراد بسیاری بودند که از ترس اینکه مبتلا به کرونا نشوند از رفتن نزد پزشک یا مراکز پزشکی خودداری می‌کردند و این باعث می‌شد که مشکل شخصی خودشان به مراتب وضعیت وخیم تری پیدا کند و حتی چه بسا باعث مرگشون می‌شد.
بعد از در واقع همه گیری کرونا برای حمایت از کادر پزشکی تمام تکنولوژی‌های روز دنیا به کار گرفته شد تا بتوانند این فاصله ی بین پزشک و بیمار را بردارند .

برای همین بود که امکاناتی مثل تله مدیسین یا ( پزشکی از راه دور ) توسط شبکه‌های اجتماعی راه اندازی شد، به این ترتیب بیمار می‌توانست بدون مراجعه حضوری به پزشک با پزشک خودش صحبت کند، مشاوره پزشکی بگیرد و اگر لازم بود اقدامات تشخیصی خاصی صورت بگیرد مثل نوار قلب یا مثلاً اکوکاردیوگرافی به مراکز تشخیصی مراجعه کند. اما در همین راستا بعضی از بیماران به قدری نسبت به ابتلا به کرونا می‌ترسیدند که حتی از رفتن به مراکز تشخیصی هم خودداری می‌کردند و این باعث پیچیده تر شدن مشکل می شد.
حال در نظر بگیرید این تکنولوژی‌های مختلف در دنیا دست به دست هم داده باشند و بتوانند مشکل پزشکی را در شرایط اپیدمیک حل کنند.
در ادامه با تکنولوژی تشخیص و درمان از راه دور آشنا خواهید شد و شما متوجه میشوید که این تکنولوژی میتواند بسیاری از آن محدودیت های علم پزشکی رو خصوصاً در شرایط اپیدمیک مثل همه گیری کرونا برطرف کند.

ترس از ابتلا به کرونا و اجتناب از مراجعه به داروخانه‌ها

درمان‌های دارویی بخش قابل توجهی از درمان‌های طب کلاسیک رو شامل می‌شوند و همین امر متاسفانه قبل از همه‌گیری کرونا و بعد از همه گیری کرونا دستخوش تغییرات خیلی زیادی قرار گرفته است .
قبل از همه گیری کرونا به طور معمول بعد از اینکه شما به پزشک یا مرکز درمانی یا تشخیصی مراجعه می‌کردید بعد از انجام معاینات بالینی و اقدامات تشخیصی برای شما نسخه‌ای تجویز می‌شد که با مراجعه به داروخانه می‌توانستید داروهای مربوطه رو تهیه کنید و با استفاده از آن داروها بهبود پیدا کنید، اما بعد از همه‌گیری کرونا به واسطه نگرانی از ابتلا به کرونا بسیاری از افراد از مراجعه به داروخانه‌ها هم اجتناب می‌کردند و برایشان خیلی سخت بود و نگران بودند که در این مسیرمراجعه به داروخانه درگیر کرونا شوند و جانشان رو از دست بدهند، حتی با وجود تکنولوژی های ارتباطات جمعی مثل شبکه های اجتماعی که افراد می‌توانستند با مراکز درمانی و دارویی حتی داروخانه ها در ارتباط باشند و توسط سیستم‌های الکترونیک داروهایشان را تحویل بگیرند باز هم به طور کامل این نیاز بیماران برطرف نشد و همچنان به عنوان یک مشکل باقی مانده بود.

دریافت داروهای دیجیتال

بعضی از افراد از ترس ابتلا به کرونا حتی برای تحویل داروهایشان هم نمیرفتند و یا ارسال داروها به درب منزل با فاصله زمانی خیلی طولانی اتفاق می‌افتاد ،به هر تقدیر درمان‌های شایع در طب کلاسیک از طریق دارو درمانی بود، اما پیشرفت هایی که اخیراً در زمینه تکنولوژی به ویژه بایورزونانس اتفاق افتاده است این امکان را ایجاد کرده است که ما بتوانیم حتی داروهای خودمان را به شکل دیجیتال دریافت کنیم .

شاید تصور این موضوع که خدمت شما ارائه دادم شما رو به یاد فیلم‌های علمی یا تخیلی بیاندازد ولی واقعیت امر این است که این پیشرفت به وجود آمده است وما همچنان در انتظار پیشرفت‌های بعدی این تکنولوژی هستیم، در حال حاضر این امکان وجود دارد که افراد بتوانند جدای از اینکه اقدامات تشخیصی را از راه دور انجام میدهند، اقدامات درمانی را هم به همین شکل داشته باشند به این معنی که داروها را به شکل دیجیتال دریافت کنند و بعد از تهیه‌ی آن‌ها ، داروها را استفاده کنند و بهبود پیدا کنند.

محدودیت‌های تشخیصی پس از همه‌گیری

همچون اقدامات درمانی ، اقدامات تشخیصی هم قبل از همه‌گیری کرونا و بعد از همه‌گیری کرونا دستخوش تغییراتی قرار گرفت.
بیاید با هم مروری داشته باشیم.
قبل از همه گیری کرونا به طور معمول بعد از اینکه به مطب پزشک یا مرکز پزشکی مراجعه می‌کردیم مورد معاینه بالینی قرار می‌گرفتیم و پزشک سعی می‌کرد به واسطه معاینات بالینی که انجام می‌دهد با مشاهده‌ی خودش با استفاده از ابزارهای پزشکی مثل گوشی پزشکی ، تب سنج دمای بدن شما را بررسی کند یا صدای قلبتان رو گوش بدهد یا با لمس بدن بررسی بکند و ببیند که آیا مشکل خاصی درجایی از فیزیک یا بدن شما وجود دارد یا نه و اگر لازم بود برای اقدامات تشخیصی تکمیلی شما رو ارجاع بدهد به یک مرکز تصویربرداری برای انجام رادیوگرافی ،سی تی اسکن و ام آر آی و یا یک مرکز آزمایشگاهی برای انجام آزمایش خون یا ادرار ووو…. مسائل مختلف دیگه، اما بعد از همه‌گیری کرونا تا حدود زیادی این کارها محدود شد ، دلیلش هم ترس و واهمه‌ی بیماران از ابتلا به کرونا بود.
به مرور زمان، حتی با وجود تکنولوژی‌هایی که به کمک پزشکان آمدند برای اینکه ارتباط اجتماعی را به حداقل برسانند ولی وقتی لازم بود یک نفر مورد اقدامات تشخیصی تصویربرداری قرار بگیرد لازم بود که حتما به یک مرکز پزشکی تشخیصی تصویربرداری مراجعه بکنند و یا اگه لازم بود حتما آزمایش خون صورت بگیرد، لازم بود یا خود فرد به یک آزمایشگاه مراجعه بکند یا فردی ،پرسنلی از آزمایشگاه بیاید و نمونه گیری کند و بعد آزمایشات رو انجام بدهد و همه اینها باعث نگرانی بیماران می‌شد به خاطر خطر ابتلا به کرونا.

نمونه‌گیری دیجیتالی

پیشرفت تکنولوژی به جایی رسیده که شما می‌توانید همچنان که در منزل قرار دارید نمونه دیجیتالی از خودتان بگیرید به جای نمونه خون، نمونه ادرار و یا حتی خلطتون و آن را برای مراکز خاصی ارسال کنید که در این زمینه مجهز هستند و می‌توانند از روی نمونه دیجیتال بدن شما بسیاری از تشخیص‌های پزشکی را برای شما مطرح کنند و یا آن ها را رد کنند یا برخی از تشخیص‌های پزشکی رو تایید کنند به این وسیله فاصله‌ی بین پزشک و بیمار و مراکز تشخیصی و درمانی کاملا ازبین رفته است .

با تکیه بر این تکنولوژی دیگر حتی در همه گیری‌هایی مثل کرونا هم جای نگرانی نخواهد بود، به خاطر اینکه شما می‌توانید در حالی که در منزل یا محل کار خود هستید اقدامات تشخیصی لازم را انجام بدهید و حتی با پزشک متخصص خودتان در این زمینه صحبت داشته باشید و ایشان بتوانند شما را راهنمایی بکنند که به چه صورت به مشکل شما پرداخته شود.

آینده معاینات فیزیکی: از راه دور و بدون حضور بیمار

شاید باور کردنش سخت باشد که آیا امکان دارد پیشرفت تکنولوژی ما را به جایی برساند که حتی معاینه فیزیکی یا معاینات بالینی هم بتواند از راه دور صورت گیرد؟ یعنی آیا علم بشر به جایی خواهد رسید که برای ارزیابی‌های اولیه برای معاینات فیزیکی و معاینات بالینی اولیه نیاز به حضورنزد پزشک نداشته باشیم؟باور کردنش بسیار سخت است،اما بیایید مروری کنیم بر اینکه معاینه فیزیکی در حالت عادی چگونه صورت می‌گیرد،وقتی که شما با یک شکایت به پزشک مراجعه می‌کنید ، پزشک اول شرح حالی از شما می‌گیرد وگوش می‌دهد که شما چه مشکلی دارید و بعد شروع می‌کند به انجام معاینات فیزیکی، البته بعد از اینکه سوالات خاصی را از شما پرسید.
این معاینات فیزیکی بخش‌های مختلفی دارد ، اول مشاهده می‌کند که ببیند در ظاهر شما چه چیز غیر معمولی وجود دارد، می‌تواند نشانه‌ای پیدا کند که برای تشخیص کمک کند، این جزئی از معاینه فیزیکی است. بعد از آن امکان دارد از ابزار خاصی استفاده کند مثلا همه ی شما با گوشی پزشکی آشنا هستید ،میتواند ضربان قلب شما یا صدای تنفس شما را به وسیله گوشی پزشکی بشنود و آنجا بازهم از سلامت قلب و ریه ی شما و حتی دستگاه گوارش شما بتواند اطمینان حاصل کند و در نظر بگیرید که از یک وسیله ی دماسنج برای بررسی دمای بدن شما استفاده می‌کند، همه ی این‌ها اتفاقهایی است که می‌تواند در معاینه‌ی فیزیکی بیوفتد بعد از آن می‌تواند بدن شما رو لمس کند و تا حدودی پی‌ببرد که در درون ناپیدای شما چه اتفاقی افتاده است .

آیا می‌تواند با لمس کردن بدن شما دستش به یک توده‌ای بخورد و متوجه شود که یک مشکلی در یک قسمت وجود دارد؟ بله این ها چیزهایی است که در حالت عادی در یک معاینه‌ی فیزیکی روتین و نرمال اتفاق می‌افتد، اما آیا می‌توانیم تصور کنیم یا تخیل کنیم که همین معاینه فیزیکی از راه دور صورت گیرد، بدون حضور فیزیکی بیمار نزد پزشک،آیا چنین چیزی امکان پذیر است؟ خبر خوب این است که بله چنین چیزی امکان پذیر است،با استفاده از تکنولوژی تشخیص و درمان از راه دور می‌توانیم در مواقعی که امکان معاینه‌ی فیزیکی وجود ندارد مثل شرایطی مانند همه گیری کرونا که لازم است حتما پزشک و بیمار فاصله‌ای را از هم داشته باشند و امکان معاینه فیزیکی از نزدیک وجود ندارد، حتی در این شرایط ما می‌توانیم از امکانات تشخیص و درمان از راه دور استفاده کنیم وبدون حضور فیزیکی بیمار معاینات بالینی دقیقی را انجام دهیم که در نهایت برای تشخیص و در واقع تجویز نهایی مورد استفاده قرار میگیرد.

سخن پایانی

امروزه با پیشرفت‌هایی که در تکنولوژی‌های پزشکی صورت گرفته، امکان انجام معاینات فیزیکی و تشخیصی از راه دور به واقعیت پیوسته است. بیماران می‌توانند بدون نیاز به حضور در مطب یا بیمارستان، از طریق ابزارهای دیجیتال نمونه‌های پزشکی خود را ارسال کنند و خدمات مورد نیاز خود را دریافت کنند. این تکنولوژی‌ها نه تنها در شرایط همه‌گیری کرونا، بلکه در آینده نیز نقش مهمی در ارتقاء کیفیت خدمات پزشکی و افزایش دسترسی به آن‌ها خواهند داشت.